اخبارفرهنگ مردم داریونهمه

فرهنگ مردم داریون / قسمت نوزدهم: ادامه کسب و کار مردم داریون / کشاورزی

از آن جایی که کشاورزی به شیوه ی سنتی انجام می شد محصول نیز تماما با دست صورت می گرفت. ابزار کار همان وسایل سنتی بود.

به کوشش: جلیل زارع

کشاورزی
کشاورزی، مهم ترین شغل و راه درآمد مردم بود. آن ها که زمین داشتند روی زمین خود کشت می کردند و آن ها که از این نعمت بی بهره بودند روی زمین ارباب و مالک کار می کردند و باز با کشاورزی سر و کار داشتند.
زمین حاصل خیز و آب فراوان، این امکان را به دست می داد که انواع محصولات تولید شود. گرچه به دلیل فقر مالی و ضعف کشاورزی کل کشور در این جا نیز گندم، بسیار کم تولید می شد. اما رفته رفته وضعیت بهبود یافت و در اواخر دوره ی مورد بحث، گندم مهم ترین تولید منطقه به حساب می آمد.

انواع محصولات
مهم ترین محصولات کشاورزی عبارت بود از:
گندم، جو، ذرت، یونجه، پیاز، چغندر، خیارسبز، پنبه، هندوانه، کرکو(1)، گوجه فرنگی و بادمجان.

ابزار کار
از آن جایی که کشاورزی به شیوه ی سنتی انجام می شد محصول نیز تماما با دست صورت می گرفت. ابزار کار همان وسایل سنتی بود. مهم ترین ابزار کار در امور کشاورزی عبارت بود از:
خیش، داس – که به آن ارّه داس می گفتند – بیل، مابیل، تیشه، تیشه تیز، انواع طناب، کشه، کرو، دول، چرخ چاه، کِنِر، پَرسه، رُهن و اُوسین
حیوانات بارکش مانند اسب، الاغ و گاو نیز کمک کار کشاورز در کارهای مختلف بود.

توضیح برخی از ابزارهای کار کشاورزی و کاربرد آن ها:
خیش:
وسیله ی شخم سنتی بود و عبارت بود از یک تیغه ی فلزی بلند که به چوب محکم و بلندی بسته شده بود و با گاو کشیده می شد و زمین را شخم می زد.
مابیل:
وسیله ای بیل مانند بود با این تفاوت که تیغه ای باریک و شبیه تیغه ی تیشه داشت.از آن برای بیرون آوردن چغندر استفاده می گردید.
کِنِر:
ابزار فلزی نوک تیز با انتهای پتک مانند که برای کندن چاه کاربرد داشت.
تیشه تیز:
علاوه بر تیشه ی دسته بلند معمولی، تیشه ی تیز کوچک تری نیز وجود داشت که برای وجین علف های هرز که به آن “پَهر” می گفتند، به کار می رفت.
کشه:
برای تمیز کردن جوی آب از خس و خاشاک و جلبک، چند خار بزرگ را به هم می بستند و با طنابی که به ریشه ی آن ها بسته می شد، می کشیدند. به این ابزار کار، “کشه” می گفتند.
کرو:
ابزاری بود که برای کرت بندی از آن استفاده می شد و عبارت بود از یک صفحه ی فلزی به ابعاد تقریبی سی در شصت سانتی متر که با یک دسته چوبی بلند، عمود بر زمین قرار می گرفت. از دو گوشه ی آن دو زنجیر رد شده بود که رو به روی صفحه به هم می پیوست و با زنجیر بلندتری به میله ای می رسید که به کمک آن کشیده می شد. برای استفاده از آن یک نفر صفحه را پشت خاک ها نگه می داشت و نفر دیگر آن را با دسته ی چوبی کرو که ماسَک نامیده می شد آن را می کشید.
پَرسه:
سفره مانندی که یک طرف آن به کمر بسته می شد و دو گوشه ی دیگر آن به هم گره می خورد و هنگام چیدن خیارسبز، خیارسبزها را در آن می ریختند و در کیسه خالی می کردند. در بذرپاشی و کودپاشی نیز از آن استفاده می شد. کود یا بذر را در آن می ریختند و با دست روی زمین پخش می کردند.
رُهن:
عبارت بود از دو چوب بلند که با طناب هایی به هم وصل می شد. خوشه های گندم را روی آن می ریختند و به کمک آن در یک جا خرمن می کردند.
اُوسین:
چنگال کشاورزی. وسیله ای شبیه چنگال بسیار بزرگ که از چوب یا آهن می ساختند. طول دسته ی چوبی 2 متر و چنگال آن تقریبا 30 سانتی متر بود.

پانوشت:
1 – از صیفی جات شبیه به طالبی

*برگرفته از کتاب ” فرهنگ مردم داریون “، نگارش و پژوهش: جلال بذرافکن

ادامه دارد … ( قسمت بعد: ادامه ی کسب و کار مردم داریون | کاشت، آب باران، آب چاه )

امتیاز کاربران: اولین نفری باشید که امتیاز می دهد!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا