ديدگاه

روزه های کله گنجشکی

جلیل زارع|

۱) هنوز هم در این سن و سال، وقتی به اتفاق خانواده پای سفره ی افطاری می نشینم، یاد و خاطره ی روزهای زمان کودکیم را به یاد می آورم. شاید شما هم این گونه باشید.آیا در کودکی، قبل از سن بلوغ، روزه می گرفتید؟ کامل به اصطلاح “کله گنجشکی”؟ چه کسی و یا چه کسانی مشوقت بودند؟ چه طور تعلیمت دادند؟ باورت از روزه ی کله گنجشکی یا کامل چه بود؟ چه مدتی از روز را روزه بودی؟ تا ظهر؟ نمازت چه طور؟ می خواندی؟ کامل بود؟ آن هم کله گنجشکی بود؟
از کودکیتان بگویید ! از نماز و روزه هایتان قبل از سن بلوغ ! از باورتان …….

۲) پدر و مادر های عزیز ! خواهر و برادرهای بزرگ تر خانواده ! آیا کودک یا کودکانی در خانه اتان هستند که هنوز به سن بلوغ نرسیده باشند و در آستانه ی بلوغ قرار داشته باشند؟ مفهوم روزه را چگونه به آن ها آموزش می دهید؟ چگونه تمرینشان می دهید تا به هنگام بلوغ( به ویژه دختران که زودتر به سن بلوغ می رسند) توان روزه گرفتن را داشته باشند؟ آنان را به گرفتن روزه ی کله گنجشکی دعوت می کنید؟ به این نوع روزه گرفتن اعتقاد دارید؟ باور آنان را نسبت به نماز و روزه چگونه شکل می دهید؟

۳)پدر و مادر هایی که فرزند دلبندتان تازه به سن بلوغ رسیده است ! آیا قبل از بلوغ تمرینشان داده اید؟ آیا روزه گرفتن، عادتشان شده است؟ آیا توان روزه ی کامل را دارند؟ اگر ندارند، هنوز هم روزه ی کله گنجشکی را به آنان پیشنهاد می کنید تا حداقل نسبت به روزه بی تفاوت بار نیایند و نمازشان کم و زیاد نشود؟ باورتان در این مورد چیست؟

۴) خودتان چه طور؟ به روزه گرفتن فرزند دلبندتان که تازه به سن بلوغ رسیده است و برای گرفتن روزه طاقت و توانش کم است، پایبندید؟ با او چگونه رفتار می کنید؟ به خواندن نماز و روزه گرفتن وادارش می کنید؟ و یا به اختیار خودش می گذارید؟ و یا چیزی بین این دو؟ باورش را چگونه شکل می دهید؟

۵)و اما شما مدیران، معلمین و مربیان مهد کودک، دبستان و راهنمایی: با این مسئله چگونه کنار می آیید؟ روزه را چگونه و با چه روشی به دانش آموزانتان تفهیم می کنید؟ باور خودتان چیست؟ و چه قدر در شکل گیری باور دانش آموزانتان نقش دارید؟ اگر باورشان با باورهای شما در تضاد است، چه عکس العملی از خود بروز می دهید؟ آزادشان می گذارید تا با باورهای خود که مثلا خانواده در شکل دادن آن موثرند کنار بیایند؟ یا این که سعی در تغییر باورهایشان دارید؟ در این صورت، آیا آنان بین شما و خانواده سر در گم و دو شخصیتی نمی شوند؟ آیا جلسات مشترکی با اولیاء در این موارد داشته اید و یا دارید؟ آیا به نتیجه ی مشترکی رسیده اید تا کودکان را از بلاتکلیفی نجات دهید؟

۶)صورت فقهی روزه ی کله گنجشکی برای آنان که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند و یا آنان که اولین سال است که بلوغ را تجربه می کنند، چیست؟ چه قدر از آن مطلعید؟

***شاید پرسش های بالا و خیلی پرسش های دیگرف دغدغه ی ذهن شما هم باشد. پس دست به قلم شوید و بنویسید. بنویسید تا با هم در موردش تبادل نظر کنیم….

9 دیدگاه

  1. با سلام و تشکر از استاد زارع
    به نظر من باور قلبی خیلی مهم است تا تقلید کور کورانه .پس باید کاری کرد تا کودکان و نوجوانان باور قلبی پیدا کنند و از روی علاقه روزه بگیرند نه از روی اجبار.
    در خانواده برای بچه ها مهمتر از همه بلند شدن از خواب برای سحری و نشستن در پای سفره در کنار بزرگترهاست که اینهم باید با عشق و علاقه باشد .تشویق در این روش خیلی مهم است و نقش اساسی دارد و خدای نکرده یک اقدام نسنجیده میتواند باعث دلزدگی از روزه باشد و تا آخر عمر هیچ وقت فراموش نشود .بعد از خوردن سحری میتوان از بچه ها خواست تا انجایی که توان دارند و میتوانند همانقدر بس است و اصلا نباید انها را خسته کرد تا حس بدی نسبت به روزه داشته باشند .بعد از خوردن افطار هم میتوان برنامه های متنوعی گذاشت تا کودک بفهمد که این برنامه بخاطر روزه گرفتن اوست .مثلا میتوان جشن تولد اولین سال روزه گرفتن را برگزار کرد تا خاطره ای خوش در ذهن کودک نقش ببندد و با دادن هدیه هر چند ناچیز او را تشویق کرد. در مدرسه هم میتوان همین برنامه های متنوع را در حد اعتدال اجرا کرد .یادم هست در زمانی که دانش اموز بودیم جشنهای دهه ی فجر با جذابیت زیادی برگزار میشد و ما لحظه شماری میکردیم تا ان ایام برسد و جشن و موسیقی و تئاترو فیلم و… برگزار کنیم .همین کارها هم باید با برنامه ریزی دقیق در مدرسه برای ماه رمضان انجام شود .
    در مدرسه ی شهید خوش نژاد داریون برای اولین بار امسال ما جشن تکلیف برای کلاس سوم راهنمایی گرفتیم و در مجتمع فرهنگی گلهای باغ نبوت جشن مفصلی همراه با کیک تولد بزرگ برگزار کردیم سپس عکسی با امام جمعه ی محترم گرفتیم و ان را در زمینه ی لوح تقدیر جشن و تبریک به مناسبت جشن تکلیف قرار دادیم و ان را به دانش اموزان هدیه دادیم .خیلی از اولیا دانش اموزان به مدرسه مراجعه کردند و اظهار کردند که از انروز فرزند ما نماز میخواند و خیلی تشویق شده است.
    اری از اینگونه کارها در تمام مدارس و خانواده ها میتوان انجام داد.

  2. سلام در درون هر انسانی میل به نزدیک شدن به خدا وجود دارد .پدر ومادر ومدرسه وجامعه اگر این تمایل را از بین نبرند ، بعنی با اعمال نااگاهانه باعث دوری از خدا نشوند ، خودش کار بزرگی میکنند.

  3. ایسنا: به نقل از حوزه، متن سئوالات و پاسخ‌های مرجع تقلید آیت الله سیستانی به شرح زیر است:
    روزه و ضعف
    کسی در ماه رمضان توانایی روزه ندارد و ضعف بر او غالب می شود، آیا می تواند روزه نگیرد؟
    ضعف به تنهایی مجوز روزه‌خواری نیست، هرچند شدید باشد، مگر این که موجب حرج باشد که در این صورت خوردن جایز است و باید بعد از آن قضا نماید و همچنین اگر ضعف موجب عجز از کار لازم برای کسب روزی باشد با فرض این که متمکن از کار دیگری نیست و همچنین اگر کارگر به دلیل تشنگی شدید نتواند روزه را ادامه دهد و در این دو صورت به احتیاط واجب باید در خوردن و آشامیدن به مقدار ضرورت اکتفا کند و از زائد بر آن اجتناب نماید.
    روزه زن باردار
    زنی که به علت زایمان نتواند روزه بگیرد چه مقدار باید کفاره بدهد؟
    فقط قضاء می‌کند.
    روزه‌هایی که از زمان بارداری تا پایان شیردهی قضا دارم را چگونه باید ادا نمایم؟ آیا در صورت ناتوانی جسمی باید همه آنها را بگیرم؟
    مقداری را که توانایی دارید باید قضا کنید.
    حکم روزه در روزهای بلند
    اینجانب در کشور دانمارک زندگی می‌کنم، روز در ماه مبارک رمضان ۱۸ تا ۱۹ ساعت است حکم روزه ما چیست ؟
    هر شخصی که می‌تواند از طلوع فجر تا اول شب روزه بگیرد و از این جهت در زحمت غیرقابل تحمل واقع نمی‌شود وظیفه دارد روزه بگیرد، یا آنکه سفر کند و سپس روزه‌اش را قضا کند، اما کسانی که روزه گرفتن به این مدت برایشان میسر نیست باید یا سفر کنند و یا آنکه از اول طلوع فجر نیت روزه نمایند، ولی هر وقت احساس کردند ادامه روزه برایشان غیر قابل تحمل است افطار نموده به مقدار لازم آب و یا غذا بخورند و سپس روزه این روز را قضا نمایند و کفاره ای بر آنان نیست.

  4. تمرین عبادت از کودکی باید صورت بگیرد . البته صرف عادت یادگیری نیست . بلکه باید کودکان و نوجوانان را با احکام اولیه و ساده روزه و سایر عباد ت ها آشنا کردتا نهادینه شود . مجالس مذهبی ، مساجد ، خانواده ، مدرسه و کانون های فرهنگی مکانهای خوبی برای این کار است . کودکان در کنار بزرگ تر ها طعم خوش عبادت را تجربه می کنند،افراد خانواده ، معلمان ، مربیان و کسانی که برای کودکان و نوجوانان نقش الگورا دارند باید زمینه عبادت و اعمال نیکو را فراهم کنند ،در مجالس و کانونهای فرهنگی و مذهبی نقش مربیان و گروه های همسال و همسان پر رنگ تر می شود ،البته نباید کودکان و نوجوانان را تک بعدی بار آورد ، حلقه های صالحین و تشکلات دانش آموزی در کنار یک مربی مورد قبول کار تربیت پایدار را آسان می کند در این مورد سخن به دراز می کشد که مجال آن نیست…

  5. به نظر من اول بچه ها را باید با لطف خدا اشنا کرد به قول سهراب مدرسه ای خوبه که

    که در آن همواره اول صبح
    به زبانی ساده
    مهر تدریس کنند،
    و بگویند خدا
    خالق زیبایی
    و سراینده عشق
    آفریننده ماست.
    مهربانیست که ما را به نکویی
    دانایی
    زیبایی
    و به خود می خواند
    جنتی دارد نزدیک، زیبا و بزرگ
    دوزخی دارد- به گمانم
    کوچک و بعید
    در پی سودا نیست
    که ببخشد ما را
    و بفهماندمان،
    ترس ما بیرون از دایره رحمت اوست

    چون وقتی ادم از کسی میترسه طبیعیه که دور بشه

  6. سلام بر کسی که وسیله ای است از جانب خدا تا به کمک کاربران داریون نما نسل پیشین و صبور داریان را به نسل عجول امروز بشناساند. درخت، بدون ریشه می پوسد و از درون تهی می شود. من آمده ام تا این را به شما یادآوری کنم و ریشه هایتان را به شما بشناسانم. آمده ام تا قدر و منزلت و احترام به بزرگتر را در بین نسلی که فکر می کند خودش عالم دهر است و از پدر و مادر و پدر بزرگ و مادر بزرگ ها بیش تر می داند و معتقد است که آنان فکرشان قدیمی است و او با علم و ابزار امروزی مثل رایانه، جهان را در می نوردد و نیازش به بزرگ ترها مرتفع شده است، بفهمانم که اگر با پیشرفت علم و ابزار بی روح، خصلت های انسانیمان را از یاد ببریم، علم به ابزاری برای سقوط ما در دره ی هولناک کج فهمی و انحطاط بدل می شود…. و اما روزه: من در روزه رموز صبر و استقامت و پایداری را یافته ام. در این ماه رجب که مصادف با میلاد مولای متقیان هم هست، روزه گرفته ام تا جوانمردی و انسانیت را از مولایم بیاموزم و معنای فزت و رب الکعبه را درک کنم.این روزها مصادف است با وفات زینب کبری و من می خواهم با روزه ،درس مقاوت را تمرین کنم و از این شیر زن تاریخ، صبر را بیاموزم. من در این روز های سخت، روزه ام تا بتوانم درست تصمیم بگیرم و فقط به خودم فکر نکنم. روزه ام تا به آنانی فکر کنم که به خاطر بودن من و خاک ،به خاطر بودن من و باورهایم، به خاطر احیای شرف و انسانیت،از با ارزش ترین سرمایه ی زندگیشان و جان شیرینشان گذشتند .و حالا من باید وامدار فرزندان یتیمشان باشم و آنان را در یابم. من آمده ام که رسم خوب زندگی کردن و اگر لازم باشد خوب مردن را به شما که بیهوده می پندارید که نسل سوخته ی دوران هستید،بیاموزم و آن را برای شما به ودیعت بگذارم. پس شما ای نسل فردا و فردا های من، مرا باور کنید که ریشه اتان هستم و بدانید که بدون من دیر یا زود می پوسید و از درون تهی خواهید شد. نماز و روزه هاتان چه کامل و چه کله بجشکی قبول درگاه او….

  7. باسلام
    به نظر من اولین اقدام برای ذهنیتی صحیح از تکالیفی مثل نماز و روزه برای بچه های کوچکتر ،عمل و توجه صحیح وجدی خود والدین در خانه به انجام این تکالیف است پدر و مادری که با رفتار عملی و واقعی و قلبی خود دل به نماز و روزه وعبادت میسپارند بیشترین الگو پذیری را برای فرزندان خود دارندضمن اینکه والدین عزیز باید از فلسفه و مبانی واصول خلقت ،عبادت ومحبت خداوندآگاه باشند و در غالب ذهن و دنیای کوچک و قشنگ کودک و فرزند خود صفات رحمانیت و رحیمیت خداوند را با زبان تشویق و بقول آقای زارع طوری که خاطره ای خوش و دوست داشتنی در ذهن فرزند باقی بماند به آنها بیاموزند در ادامه هرچه فرزند بزرگتر میشود با مدیرت و پرورش و با توجه به همان ذهنیت خوب او از تکالیف ومسایل دینی راه را برای آموزش و آگاهی بیشتر از مسایل دینی ،شرکت در مراسمات مذهبی ،نماز جماعت کلاسهاس قرآن و….هموار کنند .

  8. در فطرت همه ما فطرت خدا جویی وجود دارد میل به پرستش درهمه انسانها یافت میشود وقتی این حس هست برای انجام تکالیف دینی قلب روح ما رو اماده پذیرش این مهم است بچه ها راحت این را قبول میکنند نمازشان را میخوانند روزه میگیرند اما بعضی ها متاسفانه کمی بزرگتر میشوند این مهم فراموششان میشود من علت را سخت گیری بزرگترها سخت جلوه دادن و عدم درک صحیح از واجبات دین میبینم وظیفه بزرگترها معلمین بسیار سنگین است اول ازخانواده شروع میشود که خود بزرگترین تاثیر را بر بچع ها میگذارد دربعضی ها ازخانوادها بسیار راحت ازاین مسله میگذرند درحالی که نمیدانند دور شدن ازدین و واجبات فرزندان را به سویی کج فکری گناه سوق میدهد درمدارس ومساجد باید کلاسهای دینی بیشتر شود کلاسهای دینی سخت گیرانه خسته کننده نباشد مساجد را آماده پذیرش همه کنیم بخصوص آنانی که ازدین دورافتاده اند تا با آموزش صحیح آنان نیز راه درست را بیابند

پاسخ دادن به مجتبی ظهرابی لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا