نوشته: جلیل زارع
نمی توانیم و نباید مثل سال های قبل در تدارک یک ضیافت و دورهمی حضوری در خانه ی بزرگ ترهای فامیل باشیم. یلدا هم مثل سایر رفتارهای کرونازده ی امسال کاملا مجازی برگزار خواهد شد. هندوانه و انار و آجیل تان را تدارک ببینید، اما مجازی.
از یک دیدگاه، شاید ارسال چند تصویر زیبا به نشانه ی سفره ی یلدایی و تبریک و تهنیت به عزیزان به ویژه بزرگان خاندان، لطف و صفا و جذابیت سفره ی یلدایی پهن شده در خانه بزرگ ترها و جمع شدن دور آن را نداشته باشد. ولی اگر از دیدگاهی دیگر به آن بنگریم و هدف اصلی از چنین آداب و رسومی که از قدیم الایام در بین اقوام ایرانی جاری و ساری بوده است را به درستی دریابیم، به عظمت آن واقف خواهیم شد و به هر قیمتی، اصل را با فرع معاوضه نخواهیم کرد.
اجازه بدهید راحت تر صحبت کنیم. پیش از این، در چنین شبی در خانه ی بزرگترهای فامیل، دور هم جمع می شدیم و به این طولانی ترین شب سال با صله رحم و دیدار عزیزان و بزرگترها رنگ مهر و محبت و ایثار می پاشیدیم. با این حساب فلسفه ی گرامی داشت چنین آداب و رسومی با خبر شدن از حال و احوال عزیزان به ویژه بزرگان فامیل مثل پدر بزرگ و مادر بزرگ ها بود. اگر چنین است در این شرایط کرونازده هم می توانیم طولانی ترین شب سال مان را یلدایی کنیم.
امروز دیگر مثل قدیم، ارتباط ها فقط این نیست که بلند شویم، شال و کلاه کنیم، برویم خانه ی عزیزانمان برای دید و باز دید؛ هر چند هنوز هم این شیوه بسیار اثربخش تر است ولی نه در چنین شرایطی. عصر، عصر ارتباطات است. می شود از راه دور گوشی تلفن و موبایل را برداشت و از عزیزان خبر گرفت. حال و احوال شان را پرسید، دل شان را به دست آورد و نشان داد که چه قدر برایمان مهم هستند و به یادشان هستیم. اصلا می شود تصویری هم، یک دیگر را دید و ابراز محبت کرد. تازه همه اش هم دیدار نیست. باید در کنار دیدار ظاهری، حالا در این شرایط به روش سمعی و بصری، دیدار باطنی هم داشت.
حتما می پرسید دیدار باطنی دیگر چه صیغه ای است؟ عرض می کنم خدمتتان.
اگر هدف از چنین مراسمی، با خبر شدن از حال و احوال عزیزان مان باشد، دیدار ظاهری فقط یک روی سکه است. روی دیگر آن، اطلاع از وضع زندگی آن هاست. این که بدانیم وضعیت روحی و مالی شان چگونه است؟ کم و کسری ندارند؟ احساس تنهایی و فراموش شدن آزارشان نمی دهد؟
چه مدت است از پدر بزرگ و مادر بزرگ تان، شاید هم پدر و مادر، از عمو و عمه و خاله و دایی بی خبرید؟ می دانید حال و روزشان چگونه است؟
نیاکان ما به بهانه ی چنین آداب و رسومی دائم از حال و روز هم باخبر بودند و در مشکلات و گرفتاری ها یار و یاور یک دیگر.
چرا نباید حالا هم این مراسم، چنین بهانه هایی را بطلبد !؟ چه ایرادی دارد امسال شب یلدا، گوشی تلفن و موبایل را بردارید، سری به گروه های خانوادگی مجازی بزنی و از راه دور، این طولانی ترین شب سال را پای درد دل عزیزان مان بنشینید. شاد باشید و شادشان کنید ! دلشان را به دست آورید ! بگذارید فرزندانتان هم یاد بگیرند و فردا روزی یادتان کنند !
همسایه هایتان چه طور ؟ از آن ها خبر دارید؟ می توانند در این روز و روزگار با این همه مشکلات ریز و درشت مالی و روحی از پس خرج و مخارج خود برآیند؟ شرمنده ی کودکانشان نیستند ؟ خانه اشان گرم است ؟ غم و غصه ای کنج خانه ی دلشان لانه نکرده است ؟ نمی خواهید همسایگی کنید و کمی هم به فکر آن ها باشید ؟ نمی خواهید شریک شادی هایتان باشند ؟
خانواده های شهدا چه طور ؟ به گمانم دلتنگند ! به یاد عزیزان دلبندشان که شب چله، بوسه بر گونه اشان می زد و لبخند بر لبشان می آورد ! پر کشیدند و رفتند تا ما امروز چنین شب طولانی را در آرامش و آسایش به صبح پیوند بزنیم ! از حال و روز جانبازی که به ظاهر زمین گیر شده است و ناتوان و در باطن آسمانی هست و پر توان ، نمی خواهید با خبر شوید !؟
می دانم ! شما مردم با فرهنگ زادگاهم و شما کاربران با صفا و مهربان، همه ی این ها را می دانید و درد دل مرا هم به حساب یادآوری می گذارید ! این فقط یک تلنگر بود برای به یاد آوردن آنان که دوست مان دارند و توقع دارند دوست شان داشته باشیم ! توقع زیادی نیست که !؟ منتظرند لبخندمان به لبخندشان گره بخورد !
و اما سخن آخر، خدای ناکرده، با اصرار بر دورهمی های حضوری به بهانه ی گرامی داشت این طولانی ترین شب سال، با جان خود و عزیزان مان بازی نکنیم و خیلی راحت در انتقال ویروس سمج و کر و کور کرونا سهیم نشویم. این ویروس نادیدنی، کر و کور است و بهانه های دورهمی های ما را نه می بیند و نمی شنود. سر به سرش بگذاریم بد جوری حالمان را می گیرد.
شب یلدای خوبی داشته باشید در شبی سرد و جمع مجازیی گرم ! به آن امید که شب یلدای امسال تان، همان شب چله ای باشد که ……..
نقطه چین ها را دیگر خودتان پر کنید.
