استراتژی هفته های آخر کنکور

جلیل زارع|
در سالی که گذشت ،بارها شنیده یا خوانده اید که کنکور فقط معلومات نیست؛ بلکه توانایی ها و عوامل دیگری نیز در نتیجه ی آن مؤثرند .
در هفته ها ی آخر که می توان گفت از حساس ترین روز های یک داوطلب کنکور است، استراتژی های خاصی باید لحاظ شود که هم به تقویت قدرت علمی بینجامد و هم به تأیید توانایی های دیگر مؤثر باشد. توصیه هایی که در ادامه می خوانید هر یک می تواند مهم و تعیین کننده باشد، از نوع مرور ها و دوره ها گرفته تا ساعت و شیوه خواب و بیداری شما. پس سعی داشته باشید در هر شرایط علمی و مطالعاتی، این توصیه ها را به طور جدی به کار بسته و اجرا کنید.

1. مرور های کلی و ســريع داشـته باشيد:
مرور کردن تمام درس ها به صورت کلی و سریع، از اولویت های مطالعاتی هفته ی آخر است. شک نکنید تمام داوطلبان مانند خود شما توان یادگیری مطالب جدید را ندارند و مهم ترین کار آن ها دوره و مرور مطالبی است که قبلاً مطالعه کرده اند و چیز جدیدی برای آموختن در آن ها وجود ندارد. اما فلسفه ی این مرور های سریع و دائمی در هفته های آخر، اطمینان به حافظه خودتان مي باشد که هم چنان فعال است و اجازه نداده است چیزی فراموش شود! از همه مهم تر دیدن فرمول ها، متن ها، خلاصه ها، حاشیه نویسی ها و حل دوباره ی چند مسأله و تست و مثال کتاب درسی و جزوه، به شما آرامش می دهد، مطالبی که آموخته اید با هم ترکیب نشده اند و شما در مقابل هر سؤال مشخص، جوابی معین خواهید داشت و اختلالی در آموخته هایتان به وجود نیامده است. تأکید داریم دوره و مرور ها را با همان منابع مطالعاتی قبلی خود انجام دهید و از جزوه یا کتاب های کمک آموزشی جدید استفاده نکنید. در هفته های آخر به هیچ عنوان به منبع مطالعاتی جدید (هر چند بسیار مؤثر) نیاز نیست.

2. تست های کنکور سراسری:
مسلماً در کنار مرور جزوه ها و کتاب ها، تست و تمرین هم جزو ابزار دوره خواهد بود. اما توجه داشته باشید به هیچ عنوان سراغ تست های تألیفی و یا تست های جدیدی که تا کنون با آن ها روبه رو نشده اید، نروید. قطعاً تأیید می کنیم این کار فقط به نگرانی و اضطراب داوطلب می افزاید. از طرف دیگر، مهم ترین هدف ما آشنایی بیش تر با تست های کنکور سراسری است. پس اگر هم قصد دارید از تست برای دوره و تکرار استفاده کنید از مجموعه تست ها و آزمون های دانشگاه های سراسری استفاده کنید و چه بهتر که این تست ها هم تکراری باشند و شما از قبل با مفاهیم آن ها آشنا شده باشید. لازم به یادآوری است که تست تکراری در صورتی کارایی خواهد داشت که شما بار دیگر بر مفهوم مورد سؤال و یا روش حل مسأله تأکید داشته باشید و نه گزینه ی صحیح. به این ترتیب جزوه ها، خلاصه هـا، کتـــاب ها و تست های کنکور سراسری، بهترین منابع دوره هــای شــما خواهند بود.

3. مـثل ورزشــکـاران رفتار کنید:
ورزشـــکـارانی که برای مسابقات جدی آماده می شوند، در ماه ها و هفته های قبل از مســابقه، در نـهـایت جــدیّت تمرین ها و فعالیت های خود را پی می گیرند. اما در روز های قبل از مسابقه با تمرینات سبک و کم حجم، به دور از خستگی مفرط به ذخیره سازی انرژی و در عین حال حفظ توانمندی هایشان مــی پردازند. شــما هم می توانید با ساعت مطالعه ی محدود تر از قبل با مرور هایی که اشاره شد، به دور از فشار های جسمی و روحی فعالیت کنید.

4. خواب خود را دقیق تنظیم کنید:
هیچ چیزی مثل خواب در آرامش و تمرکز مؤثر نیست. کم خوابی یا بد خوابی باعث بروز استرس، تصمیمات غیر منطقی، بی دقتی و افت تمرکز، ضعف جسمی، بیماری و … می شود. پس با هر نوع خواب و ساعت بیداری که تا کنون داشته اید، سعی کنید سحر خیز شوید و شب ها هم زود بخوابید. کم خوابی یا بد خوابی شب قبل از کنکور بسیار مضر بوده و تبعات نا خوشایندی به همراه دارد. به یاد داشته باشید، میزان خواب و ساعت یک عادت رفتاری است و برای تغییر آن چندین روز استمرار و پا فشاری لازم است و تصور این که در شب و روز آخر می توانید ساعت خوابتان را به دلخواه تغییر دهید، تقریباً غیرممکن یا بسیار سخت خواهد بود.
پس، از همین امروز، خواب ظهر خود را (در صورت وجود) حذف کنید. صبح ها قبل از ساعت 6 بیدار شوید و با یک نرمش مختصر و آرام، هوشیاری خود را کامل کنید. عصر ها هم می توانید با همین نرمش های مختصر، خستگی جسمی کمی را ایجاد کنید که شب زود هنگام (حدود ساعت 22) بخوابید. خواب هشت ساعته، حداکثر انرژی را برای شما به ارمغان خواهد آورد. یاد بگیرید که قبل از خواب شبانه (در رختخواب) فکرتان را کنترل کنید تا به چیزی جز استراحت و خواب، متمرکز نباشد. این کار افزون بر این که سبب می شود سریع تر به خواب روید، خواب آرام و بدون کابوسی را برای شما به همراه خواهد داشت. تأکید می کنیم در روز های باقیمانده ،به هیچ عنوان ظهر ها نخوابید و در صورت کسالت و خواب آلودگی با یک پیاده روی 10 دقیقه ای خواب را از سر باز کنید!

5. تغذیه ی مناسب با تقویت وعده ی صبحانه:
یکی از مهم ترین عوامل توانایی در جلسه ی آزمون، تغذیه ی صبح آزمون می باشد. متأسفانه بسیاری از نوجوانان به خوردن صبحانه ، به ویژه در ساعات اولیه ی صبح عادت ندارند و گرسنگی آن ها به ساعت 9 تا 10 صبح منتقل مي شود. این عادت غذایی می تواند در جلسه آزمون به ضرر فرد تمام شود. بهترین راه ممکن این است که روز های باقیمانده، طبق استراتژی قبلی پس از بیداری صبحگاهی و نرمش چند دقیقه ای، یک صبحانه ی مختصر میل کنید تا کم کم بتوانید وعده ی غذایی صبح خود را به ساعت دلخواه (حدود 6 صبح) منتقل کنید.
تجربه کرده اید که غذا خوردن در صبح زود (اگر عادت نداشته باشید) بسیار سخت است. پس با انتقال ساعت این وعده در چندین روز پیاپی، کار را برای روز آزمون سهل تر کنید. وعده های دیگر غذایی هم بهتر است طبق روال سابق نباشد و هر چه قدر غذای شما سبک تر باشد ،هم خواب راحت تری خواهید داشت و هم میل به صبحانه در شما بیش تر خواهد بود. در حد امکان سعی کنید غذاهای سازگار با دستگاه گوارش خود را بخورید و از امتحان غذا های جدید بپرهیزید!

6. دوری از افراد منفی باف و مضطرب:
آرامش فکری و ذهنی، اولویت اصلی برای شما خواهد بود. پس تا حد امکان از افراد مضطرب که دائماً نکات منفی و استرس زای زندگی را پر رنگ می کنند، کناره بگیرید. به درخواست های این افراد با شجاعت «نه» بگویید و اجازه ندهید آن ها با نوع نگاه خود ذهن شما را هم آلوده کنند. در مواقعی که افکار منفی یا مخرب به ذهنتان خطور کرد، افزون بر جلوگیری از رشد آن ها، سعی کنید در بین جمع خانواده قرار بگیرید تا برای لحظاتی تخیل شما قطع شود و سپس به کار خود ادامه دهید. به اخبار و اطلاعات ارائه شده از سوی افراد مختلف، بی توجه باشید و کسی که بیش ترین اطمینان را به او دارید، مأمور دریافت اطلاعات از تلویزیون و روزنامه کنید تا اطلاعات صحیح را (در مورد کنکور سراسری) کامل به شما انتقال دهد.
یکی از بهترین راه های کسب آرامش و رشد افکار مثبت، تلقین و گفت و گو های درونی است. شما باید چند دقیقه ای را قبل از شروع فعالیت روزانه به گفت وگو با خود اختصاص دهید و شرایط و توانایی ها و تلاش های گذشته تان را به رخ بکشید و به خودتان آرامش و امید موفقیت بدهید. این تلقین ها در هر صبح و شب می تواند روحيه شما را تقويت كند و ریشه ی افکار پوچ و دلهره آور را بخشکاند. افرادی که از این شیوه برای تجسم «جلسه ی کنکوری سرشار از آرامش» استفاده کرده اند، به راستی، در نهایت آسودگی و به دور از هر گونه اضطراب مخرب، آزمون سراسری را پشت سر گذاشته اند. شما هم قدرت افکار مثبت را امتحان کنید، بدون ضرر است!

7. دست از کار نکشید:
قبلاً بيان شد که می توانید مقداری از ساعت مطالعه ی روزانه ی خود را کاهش دهید. اما این کار، به معنی تعطیلي مطلق مطالعات نیست. چرا که شما در هر شرایطی دارای انرژی هستید و اگر آن را تا حدی صرف مطالعه نکنید، ممکن است این انرژی، به صورت افکار منفی ذهن شما را مشغول کند. پس بهتر است 80 درصد از ساعت مطالعه ی خود را در روز حفظ کنید و باقی انرژی خود را با نرمش های سبک روزانه آزاد کنید. در هر شرایطی به هیچ عنوان دست از کار نکشید.

8. با منبع تمام خوبی ها در تماس باشید :
به راستی که آرامش واقعی، فقط با یاد خدا به دست می آید. پس در هر لحظه با یاد او آرام گیرید و اطمینان داشته باشید او حامی کسانی است که در راه درست تلاش می کنند. ما وظیفه داریم، تلاش کنیم و باید نتیجه را به او بسپاریم. باید باور کنیم که برای ما جز خوبی، چیز دیگری نمی خواهد. پس این هفته را نیز مانند تمام روز های آتی زندگی، با امید به لطف و رحمت بیکران خداوند و با آرامش سپری کنید. پویا و پایا باشید…