فرهنگ مردم داریون؛ فال چهل بیت

به کوشش: جلیل زارع|

اعتقاد به دعا و انواع فال و استخاره از قبیل سر کتاب باز کردن، فال با تسبیح، فال با نخود، چهل بیت، خواب افراد صالح و مانند آن درگذشته در بین مردم داریون جایگاه ویژه ای داشته است. در این پست می خواهم شما را با ” فال چهل بیت ” آشنا کنم.

پس با من همراه شوید تا برویم سراغ کتاب ” فرهنگ مردم داریون ” اثر ادیب فرزانه جناب آقای جلال بذرافکن. در این کتاب کم نظیر، آمده است :

« چهل بیت، نوعی فال بود. به این شیوه که طالب فال نیتی در دل می گذراند و گیرنده ی فال، مصرع اول چهل دو بیتی یا ترانه محلی را از حفظ می خواند.

با خواندن هر مصرع، طالب فال، یک دانه ی تسبیح رد می کرد تا به دانه ی چهلم برسد. آن گاه به فال گیرنده اعلام می کرد که چهل بیت شد و او شعر کامل آن مصرع را می خواند و تعبیر می کرد.

اگر شعری با مفهوم مثبت می آمد به فال نیک می گرفتند و اگر شعری نا امید کننده می آمد فال بد بود. شرط است که در اول چهل بیتی ” جمله ” خوانده شود و آن ذکر خدا و پیامبر است و جزو چهل مصرعی که باید شمرده شود به حساب نمی آمد.

نیز این مصرع ها باید بدون گزینش و تامل باشد تا فال حقیقی به دست آید. از این رو ممکن بود بعضی مصرع ها تکرار شود. »

***آن گاه در ادامه در همین کتاب، نمونه ای از فال چهل بیتی ( چهل تک مصرع، البته تصادفی و با تکرار) آمده است که ما در این جا به اختصار فقط به موردهای غیر تکراریش بسنده می کنیم :

« جمله :
سر چل بیت اول نام خدا را / محمد سرور پیغمبران را
علی شمشیر گرفته بر سر دست / محمد سرور پیغمبران است

۱ – علی گویم علی ورد زبونم
۲ – صدا کردی مو قربون صدایت
۳ – بیو تا مو و تو باغبون باغ شیم
۴ – پدر خوبه که مادر نازنینه
۵ – خداوندا مو هم یک بنده ت هستم
۶ – سه چیزم داده ای شرمنده ت هستم
۷ – سر کوه بلند داشتم درختی
۸ – سر کوه بلند مو باشم و تو
۹ – سر کوه بلند الماس و الماس
۱۰ – نگارینم نگاه کن اومدم مو
۱۱ – عجب آب و هوایی داره شیراز
۱۲ – بیو شاه چراغ تو شاه مایی
۱۳ – دلم می خواد که پیغمبر ببینم
۱۴ – امیرالمومنین دردم دوا کن
۱۵ – امیرالمومنین یا شاه مردان
۱۶ – پسر عامو گل راجونه ی مو
۱۷ – دو تا خواهر بیدیم با یه براری
۱۸ – نزن لاف که رخت مثل پری نیس
۱۹ – دلم می خواد برم امام رضا را
۲۰ – خداوندا خراسون کن نصیبم
۲۱ – اگر بار گران بیدیم و رفتیم
۲۲ – مو قربون حنای پر دو دستت
۲۳ – قد و بالات ا دور بینم بسم نیس
۲۴ – الهی مو بمیرم تو بمونی
۲۵ – دم کوچه بیشینم تا بیایی
۲۶ تا ۳۹ – …………………………..
۴۰ – سر کوچه بیشینم یقه ی باز »

*** و اما یک مثال: فرض می کنیم مصرع ۴۰ نصیب شما شده است. در این صورت فال گیر می خواند :
« سر کوچه بیشینم یقه ی باز
کاکای بالا بلندم رفته شیراز
بیشینم تا کاکای جونیم بیایه
دو دسمال گلی او سیم بیاره
دو دسمال گلی با نار شیرین
گلابی گوشه ی دسمال بیاره

تعبیر فال :
خوب است. زیرا سخن از پایان دوری و با دست پر آمدن عزیز در سفر است. »

واما حرفم با شما کاربران عزیز همیشه همراه :

اگه شعر کامل هر کدوم از مصرع های بالا را حفظ هستید یا کسی در دسترستون هست که آن را حفظ است، لطف کنید و به صورت دیدگاه در همین پست بگذارید.

ممنون و باز هم ممنون عزیزان دل برادر…