فرهنگ مردم داریون / قسمت چهل و پنجم: جایگاه اموات در بین مردم داریون و وضعیت اموات پس از مرگ
به کوشش: جلیل زارع
جایگاه اموات در بین مردم
اموات در بین مردم جایگاه قابل احترامی داشتند. خوب یا بد همه ی مردگان محبوب بودند. برای آن ها خیرات می کردند، فاتحه می خواندند و از آنان به خوبی یاد می کردند. کم تر کسی بود که پس از مرگ، مردم از بدی او سخن گویند. بدترین فحش و ناسزا به کسی توهین به مرده او بود و مخاطب در این گونه موارد چنان برافروخته می شد که به شدت با آن برخورد می کرد.
وضعیت اموات پس از مرگ
معتقد بودند که شب اول قبر مرده بسیار ترسناک و عذاب آور است. در شب اول زنده می شود و می خواهد برخیزد که سر او محکم به سنگ می خورد و شیری که زمان نوزادی خورده است از بینی او بیرون می آید. نیز در این شب چنان فشار قبری به او وارد می شود که نزدیک است استخوان های او درهم شکند. هر چه فرد در زندگی بداخلاق تر و نسبت به زن و فرزند خود سخت گیرتر بوده باشد فشار قبر او هم بیش تر خواهد بود.
نخستین کسانی که مرده در قبر با آن ها رو به رو می شود نکیر و منکر است که با گرزهای آتشین و چهره ای بسیار زشت و ترسناک به سراغ او می آیند و سوالاتی سخت از او می پرسند که تو کیستی؟ چه دینی داری؟ آن گاه از خدا و پیامبر و امامان می پرسند. وای به حال مرده اگر نتواند از عهده ی پرسش ها برآید یا از شدت ترس زبانش بگیرد.
اما اگر شیعه ی علی(ع) باشد آن حضرت بالای سر او می آید و غصه ای ندارد. پس از سپری شدن این مرحله ی سخت در عالم برزخ می ماند تا قیامت فرا رسد و حساب و کتاب او مشخص شود که باید به بهشت برود یا به جهنم. بدترین وضعیت، آدم بی نماز دارد. او پس از مرگ در چاهی می افتد که اگر ریگی را درون آن بیندازند سیزده سال طول می کشد تا به ته چاه برسد. نیز در جهنم عقرب بسیار بزرگی منتظر اوست که می گوید: «من فقط انسان بی نماز را می خورم.»
مرده شب های جمعه منتظر است که بستگانش به دیدار او بروند و برایش فاتحه بخوانند و خیرات کنند تا خداوند از سر تقصیراتش بگذرد.
• برگرفته از کتاب “فرهنگ مردم داریون”، نگارش و پژوهش: جلال بذرافکن
• ادامه دارد … (قسمت بعد: بهداشت و درمان مردم داریون)