فرهنگ مردم داریون / قسمت یک صد و چهلم: ادامه واژه نامه کلمات و اصطلاحات داریونی

به کوشش: جلیل زارع

• ادامه ی حرف “م”
مُچُنَه: کاغذ یا پارچه ی درهم فشرده شده
مَدَنی: لیمو شیرین
مُهر: ماهر، دقیق در پرتاب سنگ و مانند آن
مَردِ رِندی: زرنگی به خرج دادن (با مفهوم منفی)
مِرزِنگ: مژه
مِرذاشتن: لب گذاشتن به آب جوی و نوشیدن
مرغِ کور: خفاش
مُرَفَه: (با صدای کشیده ی -َ) فتنه و دردسر، مرافعه
مَرَق: ریس برنج
مُروا زدن: به فال بد گرفتن. مروا در اصل واژه ی پهلوی است به معنای فال نیک. در برابر مرغوا (ر.ک فرهنگ معین.)
مریض خونَه: بیمارستان
مَزَندَه: مظنه، تخمین
مِزِنگ: مژه
مُسَّراب: مستراح، دستشویی
مُسَّه: دسته
مَشت: غلیظ
مُشک: موش
مَظَنَم: به گمان من، به ظن من
مُقُر اومدن: اقرار کردن. سر مُقُر اومدن نیز گفته می شود.
مُقُل: محل اتصال استخوان های زیرین پا به مچ پا
مُکافات: فتنه و گرفتاری
مُکَل: چلاق
مَکینَه: 1- ریش تراش 2- آسیاب و دستگاه تبدیل شلتوک به برنج
مُل: گردن. مُل بند: قلاده
مُلجا شدن: پافشاری کردن در مورد چیزی، سمج شدن
مِلِچَّه: صدای غذا خوردن
مَلحَه: گوسفند سیاه و سفید
مَلَسَندی: کار بی ارزش و بی نظم و قاعده
مَلَق: معلق زدن، پشتک زدن. معلق زدن کاربرد قدیم دارد: یکی چون بازیگران که گاه تعلیم از نردبان هوا بر سطح دجله معلق زنند سرنگون به آب فرو شدی (مرزبان نامه، خطیب رهبر، ص 315).
مَلَّه: 1- آب تنی، شنا 2- تلفظ دیگری از ماله
مِنا: نا، قوت و توان
مِنجی کِردن: میانجی گری
مَنگ: زنگ زدگی، زنگار
مِنگ: رقیق، صفت آبگوشت
مِنگ مِنگی: تو دماغی حرف زدن
مود: مو
منع کردن: عیب جویی از دیگری
موری: مور، مورچه
موس موس کردن: دور چیزی یا کسی را گرفتن برای به دست آوردن آن
موقوم: مقام، نغمه، آهنگ و نوا. هر که یه موقومی می زنه: هر کس برای خود سازی می زند.
موکَه دادن: میومیو کردن گربه
موین: کبود
مُوینَه: دختر در مقام ترحم، مخفف مادینه
مُهرَه گرفتن: کش رفتن از چیزی، ناخنک زدن
مَهف: کیسه کوچک برای نگه داری قند
مُی: ماهی
مُی موتورَک: ماهی ریزه
میخ طبیلَه: میخ طویله، میخ بسیار بزرگ
میمون: مهمان
مِیمین: میمون
مِیَه: مگر

• برگرفته از کتاب “فرهنگ مردم داریون”، نگارش و پژوهش: جلال بذرافکن
• ادامه دارد … (قسمت بعد: ادامه ی واژه نامه کلمات و اصطلاحات داریونی)