به مناسبت 13 رجب؛یک افتخار بزرگ…
محمود مهری|
درسیزدهم رجب سال سی ام بعد از عام الفیل مولودی پا به عرصه وجود نهاد که جلوه ای بود کامل ازذات باریتعالی . چه افتخاری بالاتر از آن که تنها کسی است که در خانه کعبه بدنیا آمده وانتخاب شده است نامش بوسیله خداوند.زبان در مدح او قاصر است و صحبت کردن از او جرعه ای از آب دریا نوشیدن. سرچشمه فضائل است و اسوه ای تمام برای جویندگان و پویندگان مسیر حق و حقیقت .از علمش بگویم که باب علم نبی بود یا از شجاعتش که اسدالله الغالب .هم فاتح جهاداکبر بود وهم اصغر .سوء القضائیش را حسن القضائی بود و ضربت شمشیرش در یوم الخندق از عبادت انس و جن تا روز قیامت برتر. خاشعترین ، خاضعترین و عاببدترین بود در برابر پروردگارش .امام سجاد(ع) که خود زین العابدین است در موردش می فرماید:که را توانائی است بر عبادت علی ابن ابیطالب (ع)و چه کسی قدرت دارد مثل علی(ع) عبادت خداکند؟آنچنان غرق درنماز و فارغ از خود میشد که بهترین موقعیت بود برای پیکان بر کشیدن از پایش .در فضیلتش همین بس که خداوند اورا نفس و جان پیغمبر خواند . سفره طعامش مزین به نان جوین و نمک بودو عهد پدرش آدم (ع) را که نخوردن گندم بود به جای آورد.در باب سخاوتش بخشنده ترین بود تا آنجا که دشمنش(معاویه) در موردش گفت:در حق او که علی (ع)اگر مالک شود خانه ای از طلا و خانه ای از کاه ، طلا را بیشتر تصدق می دهد تا هیچ از آن نماند .زکات دهنده در حین نماز بود واز اولین ایمان آورندگان و فدائی ترین شخص نسبت به پیامبر . لیله المبیت افتخار دیگر است برای او.در باب فصاحتش نیز که افصح الفصحاءبوده است وبلغاء کلامش را دون کلام الخالق و فوق کلام المخلوق خوانده اند و کتاب نهج البلاغه شاهدی است بر این مدعا.
روز تولدش را چه زیبا روز پدر نامیده اند چرا که هم پدری نمونه بود برای فرزندانش و هم مردی تمام برای خانواده اش . در روایات آمده است که انسان دارای دو نوع پدر است ؛ یکی پدری که منشا تولد وپیدایش انسان است و دیگری پدر روحانی و معنوی که عهده دار تربیت و کمال روحی و معنوی او است وهمچنین در روایت دیگری از پیامبر -ص- نقل شده است: أَنَا وَ عَلِيٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّة ؛ من و علی -ع- دو پدر این امت هستیم.به امید آنکه آنحضرت در روز میلاد با سعادتش ما را مشمول عنایات خاصه اش کند.
حسن ختامم کلامم را خطبه بدون نقطه حضرت علی (ع) قرار می دهم ،چنانکه جرج جرداق مسیحی می گوید: در متون ادبی ما خطبه بدون نقطه و خطبه بدون الف امام علی(ع) را باید از شاهکارهای ادبی دانست.این خطبه درعین داشتن نظم وزیبائی دارای معارفی بلند می باشد.
معروف به خطبه بدون نقطه
بسم الله الرحمن الرحیم
الحَمدُ لِلّهِ أهلِ الحَمدِ وَ أحلاهُ، وَ أسعَدُ الحَمدِ وَ أسراهُ، وَ أکرَمُ الحَمدِ وَ أولاهُ.
الواحدُ الاحدُ الأحَدُ الصَّمَدُ، لا والِدَ لَهُ وَ لا وَلَدَ.
سَلَّطَ المُلوکَ وَ أعداها، وَ أهلَکَ العُداةَ وَ أدحاها، وَ أوصَلَ المَکارِمَ وَ أسراها، وَ سَمَکَ السَّماءَ وَ عَلّاها، وَ سَطَحَ المِهادَ وَ طَحاها، وَ وَطَّدَها وَ دَحاها، وَ مَدَّها وَ سَوّاها، وَ مَهَّدَها وَ وَطّاها، وَ أعطاکُم ماءَها وَ مَرعاها، وَ أحکَمَ عَدَدَ الاُمَمِ وَ أحصاها، وَ عَدَّلَ الأعلامَ وَ أرساها.
الاِلاهُ الأوَّلُ لا مُعادِلَ لَهُ، وَلا رادَّ لِحُکمِهِ، لا إلهَ إلّا هُوَ، المَلِکُ السَّلام، المُصَوِّرُ العَلامُ، الحاکِمُ الوَدودُ، المُطَهِّرُ الطّاهِرُ، المَحمودُ أمرُهُ، المَعمورُ حَرَمُهُ، المَأمولُ کَرَمُهُ.
عَلَّمَکُم کَلامَهُ، وَ أراکُم أعلامَهُ، وَ حَصَّلَ لَکُم أحکامَهُ، وَ حَلَّلَ حَلالَهُ، وَ حَرَّمَ حَرامَهُ.
وَ حَمَّلَ مُحَمَّداً (صَلَّ اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ) الرِّسالَةَ، وَ رَسولَهُ المُکَرَّمَ المُسَدَّدَ، ألطُّهرَ المُطَهَّرَ.
أسعَدَ اللهُ الاُمَّةَ لِعُلُوِّ مَحَلِّهِ، وَ سُمُوِّ سُؤدُدِهِ، وَ سَدادِ أمرِهِ، وَ کَمالِ مُرادِهِ. أطهَرُ وُلدِ آدَمَ مَولوداً، وَ أسطَعُهُم سُعوداً، وَ أطوَلُهُم عَموداً، وَ أرواهُم عوداً، وَ أصَحُّهُم عُهوداً، وَ أکرَمُهُم مُرداً وَ کُهولاً.
صَلاةُ اللهِ لَهُ لِآلِهِ الأطهارِ مُسَلَّمَةً مُکَرَّرَةً مَعدودَةً، وَ لِآلِ وُدِّهِمُ الکِرامِ مُحَصَّلَةً مُرَدَّدَةً ما دامَ لِالسَّماءِ أمرٌ مَرسومٌ وَ حَدٌّ مَعلومٌ.
أرسَلَهُ رَحمَةً لَکُم، وَ طَهارَةً لِأعمالِکُم، وَ هُدوءَ دارِکُم وَ دُحورَ، عارِکُم وَ صَلاحَ أحوالِکُم، وَ طاعَةً لِلّهِ وَ رُسُلِهِ، وَ عِصمَةً لَکُم وَ رَحمَةً.
اِسمَعوا لَهُ وَ راعوا أمرَهُ، حَلِّلوا ما حَلَّلَ، وَ حَرِّموا ما حَرَّمَ، وَ اعمِدوا – رَحِمَکُمُ اللهُ – لِدَوامِ العَمَلِ، وَ ادحَروا الحِرصَ، وَ اعدِموا الکَسَلَ، وَ ادروا السَّلامَةَ وَ حِراسَةَ مُلکِ وَ رَوعَها، وَ هَلَعَ الصُّدورِ وَ حُلولَ کَلِّها وَ هَمِّها.
هَلَکَ وَ اللهِ أهلُ الاِصرارِ، وَ ما وَلَدَ والِدٌ لِلاِسرارِ، کَم مُؤَمِّلٍ أمَّلَ ما أهلَکَهُ، وَ کَم مالٍ وَ سِلاحٍ أعَدَّ صارَ لِلأعداءِ عُدَّةً وَ عُمدَةً.
اَللّهُمَّ لَکَ الحَمدُ وَ دَوامُهُ، وَ المُلکُ وَ کَمالُهُ، لااِلهَ إلّا هُوَ، وَسِعَ کُلَّ حِلمٍ حِلمُهُ، وَ سَدَّدَ کُلُّ حُکمٍ حُکمُهُ، وَ حَدَرَ کُلَّ عِلمٍ عِلمُهُ.
عَصَمَکُمُ وَ لَوّاکُم، وَ دَوامَ السَّلامَةِ أولاکُم، وَ لِلطّاعَةِ سَدَّدَکُم، وَ لِلاِسلامِ هَداکُم، وَ رَحِمَکُم وَ سَمِعَ دُعاءَکُم، وَ طَهَّرَ أعمالَکُم، وَ أصلَحَ أحوالَکُم.
وَ أسألُهُ لَکُم دَوامَ السَّلامَةِ، وَ کَمالَ السَّعادَةِ، وَ الآلاءَ الدّارَةَ، وَ الاَحوالَ السّارَّةَ، وَ الحَمدُ لِلّهِ وَحدَهُ.
ترجمه:
ستایش مخصوص خدایی است که سزاوار ستایش و مآل آن است. از آنِ اوست رساترین ستایش و شیرین ترین آن و سعادت بخش ترین ستایش و سخاوت بار ترین(و شریف ترین) آن و پاک ترین ستایش و بلند ترین آن و ممتاز ترین ستایش و سزاوارترین آن.
یگانه و یکتای بی نیاز(ی که همه نیازمندان و گرفتاران آهنگ او نمایند). نه پدری دارد و نه فرزندی.
شاهان را (به حکمت و آزمون) مسلّط ساخت وبه تاختن واداشت. و ستمکاران (و متجاوزان) را هلاکت نمود و کنارشان افکند. و سجایای بلند را (به خلایق) رسانید و شرافت بخشید. و آسمان را بالا برد و بلند گردانید. بستر زمین را گشود و گسترش داد و محکم نمود و گسترده ساخت. آن را امتداد داد و هموار کرد و (برای زندگی) آماده و مهیّا فرمود. آب و مرتعش را به شما ارزانی داشت. تعداد اقوام را (برای زندگی) آماده و مهیّا فرمود. آب و مرتعش را به شما ارزانی داشت. تعداد اقوام را (برای زندگی در آن) به درستی. (و حکمت) مقرّر فرمود و بر شمار (یکایک) آنان احاطه یافت. و نشانه های بلند (هدایت) مقرّر فرمود و آنها را بر افراشته و استوار ساخت.
معبود نخستین که نه او را هم طرازی است و نه حکمش را مانعی. خدایی نیست جز او، که پادشاه است و (مایۀ) سلامت، صورتگر است و دانا، فرمانروا و مهربان، پاک و بی آلایش. فرمانش ستوده است و حریم کویش آباد (به توجّه پرستندگان و نیازمندان) است و سخایش مورد امید.
کلامش را به شما آموخت و نشانه هایش را به شما نمایاند. و احکامش را برایتان دست یافتنی نمود. آنچه روا بود حلال و آنچه در خور ممنوعیت بود، حرام شمرد.
بار رسالت را بر دوش محمّد(صلّی الله علیه و آله) افکند. (همان) رسول گرامی که بدو سروری و درستی (در گفتار و کردار و رفتار) ارزانی شده، پاک و پیراسته است.
خداوند این امّت را به خاطر برتریِ مقام و بلندیِ شرف و استواری دین او و کامل بودنِ آرمانش سعادت بخشید. او بی آلایش ترین فردِ از آدمیان در هنگامه ولادت و فروزنده ترین ستاره یمن و سعادت است. او بلند پایه ترین آنان (در نیاکان) است و زیباترین آنها در (نسل و) شاخسار. و درست پیمان ترین و کریم ترین آنان است در نوجوانی و بزرگسالی.
درود خداوند از آن او و خاندان پاکش باد، درودی خالص و پی در پی و مکرّر (برای آنان) و برای دوست داران بزرگوارشان، درودی ماندگار و پیوسته، (برای همیشه:) تا وقتی که برای آسمان حکمی مرقوم است و نقشی مقرّر.
او فرستاد تا تا برایتان رحمتی باشد و مایه پاکیزگی اعمالتان و آرامش سرای (زندگی) شما و بر طرف شدن نقاط ننگ (: و شرم آور کار)تان. و تا مایه صلاح حالتان باشد و اطاعت شما از خدا و رسولانش و موجب حفظ شما و رحمتی (بس بزرگ و فراگیر).
از او فرمان برید و بر دستورش مواظبت ورزید. آنچه را حلال دانست، حلال و هر چه را حرام داشت حرام بشمارید. خدایتان رحمت کند؛ آهنگ کوششی پیوسته نمایید و آزمندی را از خود برانید و تنبلی را وا نهید. رسم سلامت و حفظ حاکمیّت و بالندگی آن را – و آنچه را که موجب دغدغه سینه ها (:و تشویش دلها) و روی کردِ درماندگی و پریشانی به سوی به آنهاست – بشناسید.
منابع:
برگرفته از کتاب دو شاهکار علوی(محمد احسانی فر لنگرودی)
منابع
1- نهج السّعادة، به نقل از کتاب «مجموعة ادبیة» تألیف محی الدّین محمد بن عبد القاهر بن الموصلی الشهروزی
کتاب ناقل بخش آغازین خطبه:
1- مناقب آل ابی طالب (ابن شهر آشوب)
2- الصراط المستقیم
3- نهج الایمان (زین الدّین علی بن یوسف بن جبر)
4- بحار الانوار
5- منهاج البراعة
(سایت تبیان)
سلام خدمت اقای مهری عزیز
واقعا زیبا بود و استفاده بردیم و به فیض رسیدیم مخصوصا برای امشب که مناسبت داشت.
انشااله که سالم و سلامت باشید
خطبه بدون نقطه شاهکار ادبی بزرگی است که باید ما شیعیان به ان ببالیم .
…………………………………………
علی زیبایی هر سرنوشت است
اگر الگو شود عالم بهشت است
…………………………………..
جناب آقای زارع سلام
ممنون از نظر لطف شما، انشاءالله مولا علی(ع) الگوئی همیشگی برای ما باشد….سربلندوپیروزباشید.
نه بشر توانمش خواند نه خدا توانمش گفت متحیرم چه نامم شه ملک لا فتا را
میلاد مولای متقیان علی (ع)بر شما عزیزان مبارک باد.
باسلام
دل اگر خداشناسي همه در رخ علي بين…..به علي شناختم من به خدا قسم خدا را
ا ین میلادمسعود بر شما و همه شیعیانش مبارک باد..
باسلام
بعضی از خطبه ها و سخنان حضرت علی (ع)در نهج البلاغه نیامده است ودر کتابهای دیگر ذکر شده است از جمله این دو خطبه حضرت(بدون نقطه و بدون الف)که در ذیل منابعشان آورده می شود:
خطبه بدون نقطه :در سفینة البحار جلد 1، صفحه 397 و نهج السعادةجلد 1، صفحه 100 ذکر شده است.
خطبه بدون الف: درسفینة البحارجلد 1، صفخه 397 ، بحارالانوار جلد 41، صفحه 304، شرح ابن ابی الحدید نهج البلاغه جلد 19، صفحه 140ونهج السعاده جلد 1، صفخه 82 ذکر شده است.
با سلام مهر آقای مهری همیشه در ذل ما است .