گزارش

بردج،روستايي زيبا و قديمي

يوسف بذرافكن/
اینجا بردج است. روستایی از منطقه داریون روستايی زیبا و قدیمی که در 18 کیلومتری شیراز قرار گرفته است.
روستایی با مردمی ساده ، صمیمی،زحمت کش ، کم توقع ، فعال ، آبادگر و متدین ، با خانه های خشتی و گلی ، کوچه های خاکی و محروم از امکا نات .

دهیار روستا می گفت : این روستا در سال 1361 ، 15 هزار نفر جمعیت داشته است . اینجا زادگاه مردان بزرگی بوده که برخی از آنها به مدارج عالی علمی دست یا فته و در شهر های بزرگ به خدمت مشغول هستند.

ما که ا برای انتخابات به آنجا رفته بودیم برای اقامه نماز به مسجد زیبا و قدیمی روستا رفتیم ، پیرمرد موذن مسجد می گفت : شرکت در انتخابات وظیفه دینی و میهنی مردم است . در نزدیکی این روستای محروم منطقه ای بود به نام دشت کوه . در آنجا باغ ها و خانه های ویلایی وجود داشت که نگهبان آنجا می گفت : از 45 میلیون تا یک میلیارد خرید و فروش می شود .
***


این دو دانش آموز که حوزه انتخاباتی را رها نمی کردند دو نفر از 37 دانش آموزی هستند که در حال حاضر در دبستان سلمان بردج درس می خوانند. یِکی از آنها علیرضا زارع کلاس سوم و دیگری علی آی کلاس دوم است آقای رنجبر و خانم ابراهیمی زن و شوهری هستند که به عنوان تنها معلمان روستا، خدمت در این روستا را بر تدریس در شهر با همه ی امکانانتش ترجیع داده اند و این است معنای ایثار . هرچند علی آی دوست دارد دکتر بشود اما شاید او هم وقتی دکتر شد مطب خود را به شهر ببرد و با ز همچنان مردم روستایش بدون دکتر بمانند.

55 دیدگاه

  1. باتشکر از اقای بذرافکن به خاطر این گزارش.واقعا روستای بردج از روستاهای بسیار قدیم استان پارس میباشد که قدمت ان در بعضی روایات از شیراز هم بالاتر است .معنای بردج که از دو جزء بر +دژ ترکیب شده است شاید به معنای بالای دژ یا روی دژ بوده است و کلمه ی دژ میرساند که در این مکان شاید زمانی دژی مستحکم بوده است .مردمان ان بسیار زحمتکش و پرتلاش وکاری وزرنگ هستند و انسانهای بزرگی از ان برخاسته اند که به شیراز و دیگر جاها نقل مکان کرده اند. شاید اگر مردم این دیار از بردج کوچ نکرده بودند امروز جمعیت ان از داریون بسیار بیشتر بود و حتی  از شیراز چندان کوچکتر نبود .اب و هوای ان در بهار و تابستان بسیار خنک و مطبوع  میباشد  و هنوز سادگی و صمیمیت در بین مردم ان موج میزند.  

  2. من اطلاع کامل دارم که مردم این روستا متاسفانه در شرایط خوبی به سر نمی برند و با وجود نزدیکی به مرکز استان این روستای زیبا و قدیمی در محرومیت بسر می برد .مسولین باید برای این روستا قدمهای بزرگی بردارند البته دهیا ر این روستا واقعا متدین و پیگیر است . اما همه باید کمک کنند .

  3. سلام من یک بردجی هستم…!
    افتخارم این است که یک بردجی هستم,
    اطلاعی از روستایم ندارم,ولی یکی از اهدافم رسیدن به بردج است…!
    تا عطر اجدادم را استشمام کنم…!
    من دور افتاده ام از جنوب تا شمال فرسخ ها راه است…!
    شمال هم بد جایی نیست…!
    بردجی 🙂

    1. سلام بردجی عزیز….
      ورودتان را به سایت خودتان خوشآمد می گویم. حالا که گذرتان به داریون نما افتاده است، سری هم به رمان “قلعه داریون” بزنید. در آن جا از دلاورمردی های جوانان بردجی و حاج یونس خان بردجی که از جمله خوانین بنام و جوانمرد بردج بوده است نیز سخن به میان آمده است. من متولد داریون هستم و ساکن فعلی تهران ولی مرحوم پدرم بردجی بوده است. خودم هم چند باری توفیق رفتن به بردج را داشته ام. آخرین بار حدود ده سال پیش بود. بردج یکی از محدود روستاهایی است که مردمش در سراسر جهان پراکنده اند و هر جا هستند ، در آن جا خوب درخشیده اند و خوش نام زندگی کرده اند و در همه ی عرصه ها موفق بوده اند. درود بر داریون و درود بر بردج و درود بر کل منطقه ی داریون. پویا و پایا باشید.

      1. من در حال خواندن قلعه داریون هستم واز شما سپاس گذارم بابت کتاب قشنگتان وهم بابت جواب دادن به پست من…
        جمله ای که گفتید بردجی ها در هرجا که باشند درخشیده اند دلنشین وحقیقت است…!

  4. یاسمن خانم سلام
    ورودتان را به سایت خیر مقدم عرض میکنم
    افتخار من هم این است که پدربزرگم اهل بردج بوده است ولی پدرم وخودم متولد داریون هستیم .مادرم داریونی هست.
    بردج روستایی زیبا هست که مردان بزرگی را در طول تاریخ تحویل ایران سربلند داده است.هرجا هستید باشید دلتان که با بردج باشد انگار که در بردج هستید.مردان وزنان بردج خداپرست و زرنگ وکاری هستند از تنبلی و تن پروری بیزار هستند .
    افرین به شما که اصالت خود را حفظ کرده اید.وقتی که در بردج قدم میزنی حس میکنی که در تاریخ قدم میزنی.کوچه های قدیمی ،مردمی ساده و باصفا.صدای جوی ابی که از وسط بردج عبور میکند هم خیلی دلرباست.من به بردج زیاد رفته ام.انجا را دوست دارم .قبر پدربزرگ پدرم هم در بردج هنوز وجود دارد.خدارحمت کند مرحوم سید احمد که عاقد بود و مردان و زنان زیادی را در منطقه داریون و شیراز به عقد هم در اورد .
    علی زارع

      1. سلام و، ای ی ی ی ی ی ی ی ی ی وای ی ی ی ی ! شما هنوز بردج را ندیده اید !؟

        پس مطمئن شدم که هر چند اصالتا بردجی هستید ولی در بردج متولد نشده اید ! از من به شما نصیحت: در اولین فرصت بروید و ببینید ! مطمئن باش حس قشنگی بهتون دست میده ! یه حس قشنگ و زیبا که از حالا خیلی زیباتره ! زندگیتون با معناتر میشه ! نشنیدی میگن: ” شنیدن کی بود مانند دیدن” !؟ وقتی رفتید و دیدید معنای حرف مرا بیش تر می فهمید ! پس تا بعد، که رفتید و دیدید و برگشتید ….

  5. نه بردج را ندیدم…، ممنون از نوشتن رمان قلعه داریون،چند مدت است که دارم با ستاره، فرهادو حس قشنگی در آن نواحی زندگی میکنم…
    هزار بار ممنون!!!

    1. با سلام…
      قدمت بردج از قدمت همه ی آبادی های محدوده ی شیراز بیش تر است. طبق تحقیقات بنده، ارتباط تنگاتنگ بین داریان و بردج از زمان شکل گیری رمان، بر قرار شده و بعد از شکل گیری مجدد داریون، به اوج خود می رسد تا جایی که جمعیت قابل توجهی از اهالی بردج، برای همیشه ساکن داریون می شوند.

  6. سلام
    البته مسجد قديمي بردج هم جالب است كاش آقاي بذرافكن يك عكس هم از آنجا تهيه كرده بود

  7. سلام بر بردجی های عزیز
    اینقدر از بردج گفتید که مشتاق دیدارش شدیم مخصوصا نهر آب که احتمالا حس زیبای روستا را بیشتر منتقل می کند. البته تا “داریون نما” هست ما همه یکی هستیم(داریون.بردج.دیندارلو.دودج.کوشک مولا.تربرسادات.تربرجعفری.تربرلابیشه.ایزدخواست.خیرآباد).

    1. سلام بر تمامی بردجی های سراسر جهان .چرا که از بردج مردان وزنان با سواد وپیشرو در علم وفرهنگ وتجارت بر خواسته است ودر تمام ایران وجهان وقتی که جستجو می کنی رد پایی از نام یک بردجی یافت می شود ام متاسفانه در طول ایام با توجه به مسافت کم با مر کز استان کم توجه ایی شده به این روستای پر از برکات خدا دادی که می توان از محصولات درجه یک مانند انگور وانجیر دیم سیب زمینی وکاهو وسیر و…..نام برد ومردمان این روستا زمانی جمعیتی شاید به جرات میتوان گفت از تمام مناطق اطراف شیراز زیادتر بوده اند واین نیز در روز تاسوعا وعاشورا میتوان حس کرد که به قولی جای سوزن انداختن نیست چرا که تازه اندکی از مردم اهل بردج که می ایند برای مراسم عاشورا در مسجد جامع بردج وامامزادگان سید جلال الدین وسید میر احمد ابن موسی کاظم (علیه اسلام) وقدمگاه حضرت علی علیه اسلام خلاصه همین بگوم که اگر در قدیم کم لطفی نمی شدومردم مجبور به مهاجرت نمی کردند اکنون شهری با جمعیت زیاد به نام بردج بود

  8. سلام وتشکر ازشماوکارخوبتان اگرازمرحوم حاج اقا سیداحمدنقیب القرا یزدی که زحمت زیادی درروستاهای بردج ودیگرروستاهای منطقه کشیدند باتوجه به اینکه یزدی هم بودند مطالبی بنویسیذ ممنون هستم جون ازایشان زیادتعریف میکنند

    1. سلام جناب آقای عابدی عزیز…..
      خدمت جنابعالی عرض کنم که در این گونه موارد معمولا خود کاربران پس از تحقیق و بررسی و جمع آوری اطلاعات در ارتباط با شخص مورد نظر و خدمات وی، دست به کار می شوند و مطلب مورد نظرشان را قلم می زنند.

      راه میانبری نیز وجود دارد : می توانید نتیجه ی تحقیقات و اطلاعات خود را در اختیار جناب آقای یوسف بذرافکن قرار دهید و ایشان به نیابت از شما در پست “یاد نیکان” از آن بزرگوار نیز یاد کنند.

      و اما اگر فرصت و حوصله تحقیق و جمع آوری اطلاعات در مورد شخص مورد نظر را ندارید، راهش این است که جناب آقای بذرافکن را در جریان آن چه می دانید قرار دهید تا ایشان شخصا به تحقیق و جمع آوری اطلاعات بپردازند و دست به قلم شوند.

  9. شنیده ام از قدیم الایام بردج آب روانی داشته و هنوز هم به همون روانی جاریه !؟ درسته ؟

  10. با سلام و یک سوال از اهالی بردج و یا بردجی های ساکن اماکن دیگر:

    من نام خان بردج و پسرش در رمان را به سلیقه ی خودم انتخاب نکرده ام. تحقیق کرده ام و به این نتیجه رسیده ام که حدودا در آن زمان نام خان بردج، حاج یونس خان و نام پسرش محمد حسن بوده است که پس از فوت پدرش محمد حسن خان نامیده می شود. بعد از آن ها هم خوانین دیگری مثل مصطفی خان و ….. از جمله بزرگان بردج بوده اند.

    و اما سوال من: اگر از حاج یونس خان و محمد حسن خان و مصطفی خان و … ، اطلاعاتی دارید، ما را هم در جریان بگذارید. ممنون می شوم.

  11. سلام من پدرم بردجیه ولی تا حالا پامو اونجا نذاشتم الان تهران ساکنم و تقاضا دارم عکسای بیشتری از اونجا بگیرید

  12. من بردجي هستم و اين افتخار رو دارم كه
    هر سال روز عاشورا ميرم اونجا
    بردجي هرجا كه باشه ، موفقه

  13. سلام به آقای زارع عزیز ,باید عرض کنم من فقط با همین اسم وارد میشوم,من عید 93 به بردج رفتم و دیدم چقدر مردم ساده ای هستند ,باید بگویم با اصالت !!!
    به قدم گاه علی رفتم و قبرستان متروکه ای که نزدیک آن بود…
    من بردج را دیدم!!!

  14. سلام. من هم بردجی هستم و به این افتخار میکنم.. کاش همه مردم به انسانیت و درست رفتاری اهمیبت دهند نه به شهر و زادگاه و… آخه خیلی کوتاه فکران رو دیدم که بردجی ها رو تمسخر میکنن و به اصطلاح خودشون رو قوم برتر میدونن مخصوصا سعدی ها!! به قول شاعر صورت زیبای ظاهر هیچ نیست ای برادر سیرت زیبا بیار….

  15. با این نوشته آقا یا خانم بردجی,من هم تا حدودی موافقم,نه اینه حالا قوم خواصی بلکه خیـــــــلی از آدم ها را دیدم که بدی میکنند,از دور قضاوت نا حق میکنند,بدون هیـــــــچ شناخت ومذاکره ای,من عاشق خوبی کردنم…

  16. بردج …………….
    روستای افسانه ای.روستایی که شاید بخاطر محصور بودنش در میان کوه ها هنوز مورد چپاول فرهنگی و تارخی قرار نگرفته است روستایی به قدمت تارخ روستایی که خیلیا قدمت انرا به دوره هخامنشیان نسبت میدهند و قبرستان متروکه و بزرگ ان شاید قدمت انرا به بلندای تاریخ به عقب بر نگرداند اما مشخص میکند که از دیرباز مردمانی در این مکان زندگی میکرده اند. من اصالتا از پدر بردجی هستم و همیشه افتخار میکنم که اهل این مکان هستم هر چند عده ای بخاطر سخت کوشی و ساده گی مردم این محل گاهی ….بگذریم .بردج یکی از ایستگاه هایی بوده که در دوره ی نه چندان دور در زمان حرکت بسوی شیراز بعنوان منزل اخر مورد استفاده قرار میگرفته اما گذر زمان و کوچ جوانان به شهر این محل را به روستایی نزدیک به متروکه شدن تبدیل کرده ااست.

  17. سلام با تشکر از درج این مطالب درباره روستای تاریخی بردج . زنده باد . کسی می دونه که ریشه اسم این روستا چیه ؟

  18. سلام غلامرضا جان …

    به سایت خودتون خوش اومدید. بیش تر تو سایت ببینمتون.

    و اما:
    « نام بردج در اصل بردژ بوده است که با هجوم اعراب به ایران به بردج تغییر کرده است. واقع امر این است که همان طور که می دانید در زبان عربی چهار حرف “پ” ، “ژ” ، “گ” و “چ” وجود ندارد و عرب ها حرف ” ژ” را ” ج” تلفظ می کنند. بنابراین ابتدا اعراب و سپس بقیه مردم “بردژ” را “بردج” تلفظ کرده و به مرور زمان این روستای بسیار قدیمی به “بردج” تغییر نام داده است. دودژ ( دودج) هم به همین ترتیب.

    و اما معنای بردژ (بردج ) :
    در قدیم در این مکان دژ بسیار بزرگی وجود داشته است. واژه ی مرکب بردژ خود از دو واژه ی مجزای “بر” به معنای “بزرگ ” و “دژ” به معنای ” قلعه ” یا “ارگ حکومتی” تشکیل شده است. بنابراین این قلعه و بعدها این روستا را بردژ و به مرور بردج به معنای “قلعه ی بزرگ” نامیده اند.

    پویا و پایا باشید…

    1. ممنون و یه قصه جالب در مورد این اسم شنیده بودم که می گفتن تو زمان های قدیم عده ای یونانی تو ایران اسیر می شن و می فرستنشون اینجا و بهشون لقب برده می دهند و بعد ها می شه بردج جالب بود که این قصه رو کی ساخته!!!!

  19. بردج در 16 کيلومتري شرق شيراز در منطقه اي زيبا ،خوش آب و هوا و کهن با قدمتی حدود 200 سال بيش تر از شيراز، واقع شده است.

    جالب است بدانید در حالی که حدود 100 سال پيش جمعتی بالغ بر 2000 نفر را داشت اکنون بیش از 600 نفر جمعت ندارد. علتش هم مهاجرت مردم به شیراز و شهرهای دیگر ایران و حتا خارج از کشور است. به طوری که اگر روزی همه ی متولدین بردج با خانواده هایشان بخواهند به طور هم زمان در یک روز در بردج حضور پیدا کنند نه تنها خانه ها که در و دشت و صحرا را هم اشغال خواهد کرد.

    و اما:
    ارتفاع از سطح دریا 1850 متر – درجه جغرافیایی 82 – سرد و معتدل و نیمه خشک – فاصله 21 کیلومتر ….

  20. باسلام ای کاش شهرداری شیراز و مسئولین شهرستان شیراز ازاین طبیعت زیبا ی این روستای قدیمی که در نزدیکی آرمگاه سعدی قرار گرفته برای جذب گردشگران استفاده می کردند

  21. سلام.منم بردجی هستم وباعث افتخار.دوست دارم مردم کمک کنند وروستا را اباد کنند

    1. سلام فریبا خانم …

      به سایت خودتان خوش آمدید.

      راستش را بخواهید، دیدگاه شما انگیزه ای شد برای قلم زدن مطلبی تحت عنوان ” علل و عوامل مهاجرت بردجی ها و آثار مثبت و منفی آن “. پس تقدیمش می کنم به شما.

      باقی بقایتان …

  22. سلام ودرود بر تمامی دوستان که نظرشان بدون هیچگونه غرض اعلام میکنند واز حرفهای ناشایست دوری می جویند

  23. و سلام و صد تا سلام بر صمد آقای گل گلا که هم با وفاست و هم با صفا…

    باقی بقایتان همشهری عزیز…

  24. سلام
    بندرهای مهمی در کنار برده هستند مانند بندر او تلو(آب تلخو)بندر چنارک-بندر دریمه.شخصیت های مهم آن آقایار-شاهو-شاویز-حمزه فتل-محمد نوری-

    1. سلام
      من یک بردجی هستم
      اسامی روکه نوشتید مربوط به چشمه های اطراف بردجه که دراثربی توجهی دهیاران وشورای روستافقط اسمی ازاونامونده

  25. سلام داراب جان …

    به سایت خودتان خوش آمدید. ظاهرا شما اطلاعات خوبی در مورد روستای بردج دارید. آیا از خوانین بردج قدیم هم اطلاعی دارید؟ مثل حاج یونس خان، محمد حسن خان، مصطفی خان و …

    اگر دارید ممنون می شوم مرا هم در جریان بگذارید.

    باقی بقایتان …

  26. سلام خدمت همه دوستان
    من هم مثل خیلی از شما که اینجا مطلب گذاشتید اهل بردج هستم ، ما هرسال ایام فاطمیه در امامزاده بردج در یک صبح جمعه به یاد شهدای عزیز این روستا دعای ندبه برگزار می کنیم و شاهد بسیاری از کمبودها هستیم و صد البته نبود هیچ بودجه و کمکی به مردم باقیمانده در روستا ، متاسفانه نهر آب بردج معروف به سرآب نیز در حال خشک شدنه و امامزاده هم حتی یه سرویس بهداشتی نداره ، از بردجیهای متمول اگه کسی این پیام رو خواند حتما واسه روستای اجدادیش کاری کنه ، به امید آبادی دوباره بردج عزیز
    انشاالله سال آینده بعد از عید نوروز میلاد حضرت زهرا (س) دوباره میزبان شما عزیزان خواهیم بود

    با تشکر مرتضی زارع

    1. سلام ودرود

      من هم اصالتابردجی هستم.ودلم میخواد یه کاری واسه روستا انجام بدم.اگه بتونم چندنفرو پیداکنم که ازشون کمک مالی بگیرم .این روستارو ببهسازی میکنیم.طراحی و نقشه برداری و نظارت این روستاهم خودم مجانی انجام میدم.اگه کسی هست لطفا معرفی کنید. من مجددا به اینجا سرمیزنم .ممنون .

  27. باسلام
    بنده نیز از ناحیه اجدادی نسبم به بردج میرسه و با وجودی که دارای مدرک کارشناسی ارشدفرهنگ وزبانهای باستانی میباشم و نیز بخاطر علاقه فراوانی که درزمینه ی فرهنگی و وزبانی داشته ام و ازطرفی برای حفظ میراث گذشتگانمان پژوهشهایی در مورد فرهنگ تاریخی نامگذاری ومقاله ای گویشی مربوط به این روستا انجام داده ام که مقاله گویشی در حال چاپ شدن در مجله زبانشناسی پژوهشکده زبانی وابسته به سازمان میراث فرهنگی میباشد

  28. در ادامه خوشحال میشم که برای حفظ هرچه بیشتر و اباد کردن روستای تاریخی و ارزشمندمان به یاری دیگر دوستان فعالیتهای بیشتری در زمینه ی پژوهشهای تاریخی و فرهنگی صورت گیرد.
    باتشکر صف شکن

  29. با سلام. کلمه بردج در اصل مخفف کلمه بر دژبان بوده که کلمه بر به معنی فلات یا جایی بلند که قابل سکونت باشدو همچنین به معنی خشکی نیز میباشد. و دژبان هم به معنی نگهبان و مراقب منطقه ای محصور شده میباشد.که با توجه به زمان پادشاهان هخامنشی که در منطقه پاسارگاد و تخت جمشید حکمرانی میکردند و طبیعتا اطراف قلمرو انان باید نگهبانانی از خودشان گمارده میشدند این منطقه نیز به مقر فرماندهی کنترل و مراقبت وسکونتگاه نگهبانان هخامنشی تبدیل گردید.و تبدیل به ابادی گردید.که یکی از نشانه های ان زبان مردم این روستاست که به گویش پارسی قدیم تکلم میکنند.با گذشت زمان این کلمه تبدیل به بردژ و سپس به بردج که در زبان محاوره ای امروز برده نیز تلفظ میگردد.دودج نیز یکی دیگر از دژها بوده است . با تشکر.

  30. سلام اگریکی بود یه گروه یا کانال تو فضای مجازی می‌ساخت آدرسشو میذاشت تو سایت خیلی از اهالی برده که تو شیراز هستن بهش میپیوستن هم باعث شناخت بیشتر هم محلی ها با هم می شد هم باعث اتحاد بیشتر هم…
    اگه کسی بتونه حتما انجام بده تشکر

  31. سلام
    بردج از روستاهای بسیار قدیمی ایران به حساب میاد دارای مکان های دیدنی بسیاری هم هست مثل امازاده- مسجد قدیمی – قبرستان قدیمی – سرآب – قدمگاه – صحرا – چنارک و چشمه و باغ ها و زمین های کشاورزی بسیار زیبا و اطرافش با کوه ها محاصره شده است در کل روستای تاریخی و بسیار زیبایی است و باید بگم که این روستای تاریخی هم مورد چپاول قرار گرفته و سنگ قبر هایی که قدمت ان ها به بیش 400 سال هم میرسیده از انجا ربوده شده . و مردم در گذشته به صورت طایفه ای زندگی میکرده اند و تعصب خاصی به روی باور های خود داشته اند اقوامی نظیر حسین خانی ، رفیع گری و مسلمکی ….
    البته اکنون اینطور نیست مردم با همدلی در کنار هم زندگی میکنند . این روستا به دلیل وجود کوه های اطرافش آب و هوای بسیار خوب و خنکی دارد از لحاظ وجود امکانات متاسفانه رسیدگی زیادی به این روستا نشده و چشمه ها و اب های ان درحال خشک شدن است .

  32. سلام بر پرواز، زارع، همشهری، هم وطن، محسن، مهرشاد اسلامی راد و …
    درست است که کانال ها و گروه ها به علت دسترسی آسان و سهولت مطلب و کامنت گذاری جایگزین سایت ها شده اند ولی خداییش هیچ کانال و گروهی جایگزین مناسبی برای سایت داریون نما نیست.
    به گمانم اگر ما کاربران فعلی داریون نما دوباره دوره هم جمع شویم می توانیم باز هم این تنها سایت محلی خودمان را مثل سابق فعال تر کنیم.
    نظرتان چیست؟ پایه هستید؟
    البته هر چه خدا بخواهد…

  33. سلام به روی ماهت عزیز. انشاالله در فرصتی مناسب باهاتون تماس می گیرم در این مورد بیش تر با هم صحبت می کنیم و … هر چه خدا بخواهد….

  34. سلام
    بنده هم نسبم به روستای بردج میرسه سوالی داشتم اینکهه یکی از خوانین بردج به نام قنبر خان که از اجداد بنده میباشد حدودا 200 سال پیش یعنی سال 1200 خورشیدی خان بردج بوده است .لطفا اگر کسی در این مورد اطلاعی دارد بگه ممنون .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا